Chỉ còn một ngày nữa là đến ngày ông Công ông Táo, người dân làng Thuỷ Trầm (xã Tuy Lộc, huyện Cẩm Khê, Phú Thọ) đang tất bật quăng lưới, đánh bắt cá chép đỏ đổ hàng cho các chuyến xe từ khắp nơi đổ về lấy hàng.

< Giáp Tết tiết trời lạnh giá, người dân làng Thủy Trầm vẫn chân đất xuống ao tát cá.

Hơn 40 năm qua, nghề nuôi cá chép đỏ của người dân làng Thuỷ Trầm ngày một phát triển khi nhu cầu cúng và dùng cá chép làm phương tiện tiễn ông Táo chầu trời vào dịp 23 tháng chạp ngày một tăng. Tại Thủy Trầm, có tới 90% dân làng nuôi và kinh doanh cá chép đỏ.

< Làng Thủy Trầm có hơn 500 hộ dân thì đa phần đều nuôi cá chép đỏ, mỗi năm xuất hàng chục tấn cá ra thị trường. Đa phần thương lái từ các tỉnh thành phố đến trực tiếp lấy hàng, nhưng cũng có khi chính nông dân Thủy Trầm phải chở cá hàng trăm cây số đi bỏ mối.

< Sau khi tát cá bằng lưới, các hộ gia đình phải bơm hết nước ra ngoài, lội xuống tận nơi để vớt những con cá còn lại.

Bắt đầu từ ngày 19 đến 22 tháng chạp, người dân làng Thủy Trầm nhộn nhịp đánh bắt cá từ dưới ao. Cá giống mua từ tháng 6 âm lịch và nuôi lớn dần cho đến cuối năm.

< Cá sau khi bắt từ ao lên sẽ đc cho vào lưới để sẵn, có khách hàng ra tận ao để mua cá.

Cá chép đỏ vốn có xuất xứ từ Nhật Bản. Giá bán buôn tại làng 85.000/kg. Mỗi cân hơn 50 con. Cá từ khi nhập giống về chỉ to bằng nửa ngón tay út, sau khoảng 6 tháng lớn lên to bằng hai đến ba ngón tay.

< Có nhà cho vào túi nilong đem về bể nhỏ ở nhà.

Có nhà thu gom cá vào một chiếc lưới lớn gần bờ rồi mang bao tải nylon ra đựng, thậm chí khách đến tận ao mua chở thẳng về chợ bán.

< Cá sau khi bắt từ ao lên được cho vào bể nước sạch chờ thương lái tới lấy.

Theo kinh nghiệm của người dân, mỗi mét vuông mặt nước chỉ thả khoảng 200-300 con giống. Nếu thả nhiều quá, cá khó lớn và ngược lại thả ít quá cá lớn nhanh, không phù hợp để cúng.

< Cá mẹ vây dài, thân đỏ có xuất xứ từ Nhật Bản dùng để gây giống.

< Cá ở dưới nước tung tăng bơi lội, thậm chí nhảy vọt lên nhưng khi ở gọn trong lòng bàn tay lại tỏ ra rất hiền lành.

Rồi cứ vào những ngày cận kề tiễn ông Táo về chầu trời, làng Thủy Trầm lại nhộn nhịp hẳn lên. Người người tát nước bắt cá, nhà nhà thu hoạch cá. Thương lái từ khắp nơi như Yên Bái, Hà Nội, Bắc Ninh…đổ về nhập cá chép.

< Cá được cho vào các bao ni-lông bơm đầy khí ôxi để vận chuyển. Cao điểm mua bán cá chép vàng vào khoảng ngày 21 tháng Chạp. Khi đó con đường dẫn vào làng thường chật kín các loại xe tải đến chở cá.

< Cá cũng được các khách mua nhỏ lẻ tất bật chở về chợ đem bán sớm. Mỗi sáng 23 tháng chạp, cả làng lại sạch bóng cá khi được vận chuyển đi hết.

< Cá chép thời điểm này có giá từ 80.000-85.000 đồng/1 kg. Mỗi kg được khoảng 50 con. Cá vừa đủ tầm, không quá lớn hoặc quá nhỏ dùng để cúng ông Công, ông Táo.

Nghề nuôi cá chép đỏ đã và đang là một con đường giúp người dân vùng trung du Thủy Trầm, Tuy Lộc có một cái tết no ấm, xa hơn nữa là thoát khỏi đói nghèo và làm giàu bằng chính nghề gia truyền của mình. Cá chép đỏ ở đây đã có thương hiệu từ lâu và được tỉnh Phú Thọ cấp chứng chỉ làng nghề nuôi cá chép đỏ.